Turystyczne Forum Wiedzy

Po Stegnach Pomorza Gdańskiego

23 październik 2011r.

Przenośnie użyta nazwa Stegna to po kaszubsku ścieżka, czyli drożynka. Wiele tych ścieżek przebudowano po ostatniej wojnie na świetne drogi asfaltowe, po których śmigają motocykle i suną autokary z wycieczkami z całego kraju. Przykładem wspaniała Droga Kaszubska, poprowadzona na niektórych odcinkach śladem dawnych polnych drożynek. Historyczne drogi pomorskie-via regia, via mercatorium, via marchionis i inne, czy trakty po których maszerowała armia Napoleona stały się nowoczesnymi arteriami, łączącymi miasta i wsie pomorskie. Poniżej ukazano przebieg kilku dróg, które doprowadzą turystę do miejscowości godnych poznania (wymienionych w hasłach i wielu innych). 1. Szlak trójmiejski Obejmuje spacery po ulicach śródmieścia Gdańska, z których większość obfituje w obiekty godne obejrzenia, szczególnie na Głównym Mieście, a specjalnie przy słynnej z urody Drodze Królewskiej, biegnącej od Bramy Wyżynnej do Bramy Zielonej nad Motławą. Obok niej przystań statków wycieczkowych, umożliwiających zwiedzanie portu gdańskiego. Stara aleja lipowa z 1770 r., długości ponad 2 km doprowadzi turystę do Wrzeszcza. Po drodze czołg-pomnik por. J. Miazgi, dwie wyższe uczelnie, gmach Opery i Filharmonii Bałtyckiej, ten sam, w którym sądzony był w 1946 r. kat Pomorza Gdańskiego Albert Forster. Dalej na trasie sławna Oliwa, przepiękny Sopot i Orłowo - południowa dzielnica Gdyni, a wreszcie śródmieście Gdyni z Kamienną Górą, portem, Skwerem Kościuszki i Bulwarem Nadmorskim. 2. Szlak żuławski Wyjazd trasą warszawską (E 81) na Żuławy Gdańskie, których dzisiejsza północna część była jeszcze w 1300 r. wielkim jeziorem. Na wydartych wodzie i bagnu gruntach leży wieś Wiślina (domy z XVIII i XIX w ), Wróblewo (kościółek szkieletowy z XVI-XIX w ). Dalej, już na podwyższeniu terenu stara twierdza Grabiny-Zame-czek, a w pobliżu wieś Trutnowy (kościół z XIV i XVII w. i domy z XVII i XIX w. i następna Suchy Dąb (ruiny kościoła z XIV w., domy z XVIII i XIX w.) oraz Koźliny (kościół z XIV, XVII w" spichrz szkieletowy z k. XVIII w. Nadto cenne obiekty sakralne z XIV w. w Krzywym Kole i Osicach, a także żuławskie domy z XVIII i XIX w. Przy niektórych domach piękne podcienia, typowe dla całych Żuław. 272 3. Szlak nadwiślański To stara via regia, biegnąca z głębi kraju do Gdańska, równoległa do drogi wiślanej, strzeżona jak i tamta fortyfikacjami. Po drodze połać Gdańska Lipce (okazały dom podcieniowy z XVII w.), przedmieście Święty Wojciech, Pruszcz Gdański (kościół z XIV i XV w., domy z XVIII i XIX w., brama cmentarna z 1648r.). Od Gdańska do Pruszcza jedzie się wzdłuż Kanału Raduni z poł. XIV w. Dalej Łęgowo (kościół z XIV i 1748 r.), Różyny (kościół z XVIII w. dom podcieniowy z XVIII w. Pszczółki (wiatrak z XIX w.), Miłobądź (kościół z XIV i XV w ), Malinowo (wielkie gospodarstwo ogrodnicze), Tczew, w pobliżu Gorzędziej (niegdyś gród, kościół z XIV i XVIII w), Subkowy (kościół z XV w., stare domy), Rudno (niegdyś siedziba kasztelanów, wieża kościelna z XVIII w.), odgałęzienie do Pelplina, Lignowy (kościół z XIV w), Gniew, Piaseczno, na uboczu Tymawa (w XIII w. siedziba rycerzy calatrawensów, kościół z XVIII/ XIX w ), Nowe, Sartawice (w XIII w. gród i miejsce walk Świętopełka II, kaplica z 1858 r., dwór), Świecie. 4. Szlak Pojezierza Starogardzkiego Gdańsk - Trąbki Wielkie (ośrodek polskości w okresie zaboru, budyneczek polskiej szkoły i ochronki, kościół z 1628 r.). Sobowidz (niegdyś zamek, zachowane piwnice i mur kamienny, PGR), Godziszewo (kościół z 1748 r., grodzisko nad Jez. Godziszewskim). Skarszewy, Lubiszewo, Kokoszkowy (wieś spółdzielcza, PGR, kościół z XIV i XIX w., spichrz z XVIII/XIX w ), Starogard Gdański. Odgałęzienie do Skórcza i Osieka przez Jabłowo, Bobowo, Pączewo (kościoły gotyckie, w Osieku szczątki zamku i siedziby starościńskiej na płw. jez. Kałębie leżącego pośród Borów Tucholskich, stare domy). Na głównej trasie Pinczyn, przy odgałęzieniu Borzechowo i Wirty, Czarna Woda (fabryka płyt pilśniowych i nowe osiedle), Czersk (miasto w Borach Tucholskich, ośrodek polskości w okresie zaboru pruskiego), na odgałęzieniu Tuchola, Chojnice, Charzykowy, Człuchów. 5. Szlaki Pojezierza Kaszubskiego Gdańsk - Żukowo, Kartuzy, Droga Kaszubska i Chmielno, Kościerzyna, Bytów. Odgałęzienia z Kartuz przez Sianowo (kościół szkieletowy z XVIII w.. Mirachowo (dawne starostwo, dworek z XVIII w., kaplica z 1740 r., punkt wyjścia w Lasy Mirachowskie z rezerwatami i malowniczymi jeziorami), przez Miechucino do Borzestowa (grodzisko, piękne widoki, plantacje truskawek), przez Klukową Hutę do Stężycy (jeziora, kościót z 1706 r.), Kościerzyna. Drugie odgałęzienie z Kartuz przez Zamkową Górę (ślady grodu i rezerwat bukowy), Ręboszewo (Góra Sobótka), Złotą Górę (Pomnik Bojowników Ruchu Oporu, widok na jeziora), Brodnicę Górną (głaz), punkt wyjścia wycieczki pieszej do Golubia (po drodze dwa grodziska). Bramę Kaszubską (przesmyk przez Jez. Raduńskie, stacja limnologiczna Uniwersytetu Gdańskiego ), Wę-siory (kręgi kamienne nad Jez. Długim), Sulęczyno (krajobraz leziorny), Sierakowice (wzorowa wieś, drewniany kościół z pocz. XIX w.), Kartuzy. 6. Szlak Pradoliny Redy-Łeby Gdynia - Wejherowo, odgałęzienie do Piaśnicy, Boże Pole Wielkie (kościół z XVIII w.), Godętowo (dwór z ok. 1800 r.), Lębork. Odgałęzienie od Leby przez Białogardę (stolica księstwa w XIII w., grodzicko), Charbrowo (pałac z XVII i XIX w., park, kaplica grobowa, kościół z 1668 r.), Leba. 7. Szlak nadmorski Gdynia - Kępa Oksywska, Rzucewo (pałac z 1845 r. aleja lipowa z XVII w., park), Puck, Swarzewo (kapliczka pielgrzymia nad morzem, ciekawe wyposażenie w neogotyckim kościele), Władysławowo, Rozewie, Jastrzębia Góra i Karwia, Krokowa (pałac z XIV w., rozbudowa w 1784 r. i w XIX w., ślady fortyfikacji ziemnych z pocz. XVII w., park,kościół neogotycki z 1 poł. XIX w., dom nr 16 z XVIII w ), Odargowo (głaz Diabelski (Pogański) Kamień, graniczny w XIII w ), Żarnowiec. Dalej przez Żelazno - Choczewo Mierzyno do Salina. Powrót przez Wejherowo. 274

wczasy, pomorze, Gdańsk, morze, przyroda, szlaki turystyczne, Łeba, Gdynia